Wpływ RODO na rozwój aplikacji mobilnych

Wraz z dynamicznym rozwojem technologii mobilnych, jak również z coraz większą ilością danych przechowywanych w aplikacjach, ochrona prywatności staje się jednym z kluczowych wyzwań dla twórców aplikacji mobilnych, począwszy od niewielkich start-upów, aż po korporacyjne giganty. Duży wpływ ma na to m.in. wprowadzenie Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych (RODO), które znacząco zmieniło sposób, w jaki firmy gromadzą, przetwarzają i chronią dziś dane osobowe swoich użytkowników. Jaką rolę odgrywa RODO w procesie tworzenia i użytkowania aplikacji mobilnych?

RODO – nowy wymiar prywatności i ochrony naszych danych osobowych

Od 25 maja 2018 roku na terenie Unii Europejskiej obowiązuje Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych (RODO), które stanowi kamień milowy w kwestii międzynarodowych regulacji dotyczących prywatności i ochrony danych osobowych. Warto również podkreślić, że chociaż w ogólnym założeniu RODO znajduje swoje zastosowanie głównie w przypadku firm i organizacji działających w krajach unijnych, to jego wpływ zwiększa się poza granice europejskie, kształtując tym samym standardy globalne i tworząc nowe wyzwania m.in. dla twórców aplikacji mobilnych.

Podstawowym założeniem RODO jest fakt, że każdy z nas ma prawo do prywatności, a dane osobowe, które podlegają przetwarzaniu w dowolny sposób, w każdej sytuacji powinny być chronione z należytą starannością. Jest to niezwykle ważna informacja w kontekście aplikacji mobilnych, które bardzo często gromadzą i przetwarzają duże ilości danych użytkowników, począwszy od naszego imienia i nazwiska, poprzez numer telefonu czy adres e-mail, aż po numer karty płatniczej lub dane lokalizacyjne. Wiele popularnych aplikacji zdrowotnych zbiera również dane o naszym zdrowiu, tworząc tym samym grupę tzw. danych wrażliwych, które podlegają szczególnej ochronie.

RODO zakłada jednak konieczność utrzymania transparentności w zakresie przetwarzanych danych, a także uzyskania świadomej zgody użytkownika na realizację tych procesów. W przypadku aplikacji mobilnych oznacza to, że użytkownik musi być w wyraźny sposób poinformowany o tym, w jakim celu będą zbierane jego dane, w jaki sposób będą one przetwarzane, komu udostępnione i jakie prawa przysługują mu w tej kwestii. Co więcej, aplikacje muszą umożliwiać użytkownikom łatwe wyrażanie zgody (jeśli jest to zasadne), a także wycofanie jej w dowolnym momencie.   

Wyzwania dla twórców aplikacji mobilnych w kontekście RODO

RODO stawia przed twórcami aplikacji mobilnych wiele wyzwań, zarówno tych technicznych, jak i organizacyjnych. Po pierwsze, przy projektowaniu takiej aplikacji muszą oni pamiętać o tzw. zasadzie privacy by design, która uwzględnia ochronę danych osobowych już na etapie projektowania narzędzia. W grę wchodzi tu szeroki zakres elementów, takich jak np. odpowiednie środki techniczne i organizacyjne ochrony danych, wymogi bezpieczeństwa całego procesu oraz domyślna ochrona danych.

Drugim aspektem jest zasada privacy by default, zgodnie z którą twórca aplikacji jest zobowiązany do takiej konfiguracji ustawień domyślnych, aby mogła ona zbierać jak najmniejszą ilość danych i przez możliwie jak najkrótszy czas. Ważne jest też, aby nie gromadziła danych w zakresie większym niż jest to potrzebne do realizacji założonego celu. Nie możemy tu pominąć również zagadnienia analizy ryzyka przetwarzanych danych. W przypadku aplikacji mobilnych proces ten zawsze musi zakończyć się wykonaniem formalnej oceny skutków dla ochrony danych (ang. data protection impact assessment).

Do tego wszystkiego dochodzi konieczność opracowania polityki prywatności, czyli dokumentu zbierającego wszystkie informacje w zakresie przetwarzania danych osobowych użytkowników aplikacji. W RODO określony został zestaw informacji o przetwarzaniu danych osobowych, o których powinny być poinformowane osoby fizyczne. Są to m.in.:

• podstawowe dane o administratorze danych, takie jak jego tożsamość i dane kontaktowe;
• informacje o celu i podstawach prawnych przetwarzania danych;
• informacje o odbiorcach danych;
• wzmianka o prawach przysługujących osobom fizycznym korzystającym z aplikacji.

RODO furtką dla innowacji w sektorze aplikacji mobilnych?

Pomimo licznych wyzwań i złożoności technicznej, z jaką wiąże się RODO, regulacje te mogą równocześnie otworzyć nowe możliwości dla innowacji w sektorze aplikacji mobilnych. Wdrażając niezbędne zasady ochrony danych, twórcy aplikacji mogą budować zaufanie wśród użytkowników poprzez zapewnienie im większej kontroli nad swoimi danymi, jak również transparentność w działaniu. Co ważne, konieczność dostosowania się do RODO może skłonić start-upy i korporacje technologiczne do poszukiwania nowych rozwiązań, które umożliwią skuteczną ochronę danych przy jednoczesnym zachowaniu funkcjonalności i użyteczności aplikacji.

Jak możemy zaobserwować na przestrzeni ostatnich lat, RODO stanowi przełomowy krok w kierunku lepszej ochrony danych osobowych w erze cyfrowej. Dla twórców aplikacji mobilnych oznacza to przede wszystkim konieczność dostosowania się do nowych standardów ochrony prywatności oraz budowania zaufania użytkowników poprzez transparentne i etyczne praktyki przetwarzania danych. Choć RODO stawia przed nimi wiele nowych wyzwań, to może również przyczynić się do tworzenia innowacyjnych rozwiązań, które wpłyną na dalszy rozwój ekosystemu mobilnego.