Za ochronę danych odpowiada zarówno administrator, jak i podmiot przetwarzający – studium przypadku RODO na przykładzie McDonald’s Polska
Decyzja UODO z 2025 r. wobec McDonald’s Polska i 24/7 Communication to jedno z najpoważniejszych orzeczeń w historii polskiego RODO. Pokazuje, że odpowiedzialność za ochronę danych osobowych jest wspólnym obowiązkiem administratora i procesora, a pominięcie roli IOD może kosztować miliony.
Dlaczego ta sprawa jest ważna dla każdej organizacji?
Administrator został ukarany kwotą 16 932 657 zł, a podmiot przetwarzający – 183 858 zł. Wnioski z decyzji UODO mają charakter uniwersalny: odpowiedzialność za ochronę danych osobowych jest wspólna, a brak analizy ryzyka, błędy konfiguracyjne i pominięcie Inspektora Ochrony Danych (IOD) skutkują poważnymi konsekwencjami.
Tło sprawy – jak doszło do naruszenia RODO
McDonald’s powierzył 24/7 Communication przetwarzanie danych pracowników do zarządzania grafikami. Dane obejmowały m.in. imię i nazwisko, PESEL/paszport, numer restauracji, harmonogramy i dni wolne. Wskutek błędnej konfiguracji serwera baza stała się publicznie dostępna.
Kluczowe problemy zidentyfikowane przez UODO
- Brak analizy ryzyka po obu stronach.
- Brak odpowiednich zabezpieczeń technicznych i organizacyjnych.
- Brak realizacji umowy powierzenia (m.in. audytów).
- Brak umowy dalszego powierzenia przy korzystaniu z podwykonawcy.
- Pominięcie IOD w procesach decyzyjnych.
- Naruszenie zasady minimalizacji danych.
Rola administratora danych – RODO nie pozwala „zrzucić” odpowiedzialności
Zgodnie z art. 24, 25 i 32 RODO administrator zawsze odpowiada za bezpieczeństwo danych. Weryfikacja kompetencji procesora, wymogi bezpieczeństwa i egzekwowanie postanowień umowy powierzenia to obowiązki, których nie można delegować.
Rola podmiotu przetwarzającego (procesora) – pełna odpowiedzialność
- Przeprowadzenie analizy ryzyka i regularne testowanie zabezpieczeń.
- Prawidłowa konfiguracja serwerów i kontrola dostępu.
- Zawarcie umów podpowierzenia z każdym podwykonawcą.
UODO potwierdził, że procesor ma obowiązek zapewnić poziom bezpieczeństwa zgodny z art. 32 RODO – żadna umowa nie może tego ograniczyć.
Znaczenie Inspektora Ochrony Danych (IOD)
IOD powinien być włączony w procesy wyboru i nadzoru nad procesorem oraz w projektowanie środków technicznych i organizacyjnych. Pominięcie IOD to naruszenie dobrych praktyk i zwiększone ryzyko incydentów.
Praktyczne wnioski i checklisty dla zgodności z RODO
Checklist: przed powierzeniem danych
- Ocena ryzyka i due diligence procesora (kontrole, certyfikacje, referencje).
- Umowa powierzenia z precyzyjnymi wymaganiami bezpieczeństwa i prawem audytu.
- Weryfikacja łańcucha podwykonawców i umów podpowierzenia.
Checklist: w trakcie współpracy
- Regularne audyty i testy bezpieczeństwa.
- Monitorowanie konfiguracji i uprawnień dostępowych.
- Aktualizacja analizy ryzyka i dokumentacji.
- Stałe zaangażowanie IOD.
Checklist: po incydencie
- Bezpośrednie powiadomienie osób dotkniętych naruszeniem (art. 34 RODO).
- Analiza przyczyn źródłowych i plan działań naprawczych.
- Minimalizacja zakresu danych (np. identyfikatory zamiast PESEL).
FAQ – najczęstsze pytania o odpowiedzialność administratora i procesora
1) Czy podpisanie umowy powierzenia zwalnia administratora z odpowiedzialności?
Nie. Administrator nadal odpowiada za dobór procesora, wymagania bezpieczeństwa i nadzór (art. 24, 28 i 32 RODO).
2) Kiedy muszę zawrzeć umowę podpowierzenia?
Zawsze, gdy procesor angażuje kolejnego podmiot przetwarzający dane w Twoim imieniu (art. 28 ust. 4 i 9 RODO).
3) Jaką rolę pełni IOD w relacji administrator–procesor?
IOD wspiera w analizie ryzyka, ocenie środków bezpieczeństwa, auditach oraz w komunikacji z UODO i osobami, których dane dotyczą.
4) Jak informować osoby o naruszeniu danych?
- Bezpośrednio – indywidualnym kanałem komunikacji (np. e-mail/list), w sposób jasny i terminowy, zgodnie z art. 34 RODO.
Jak pomagamy jako IOD / doradcy RODO
- Pełnienie funkcji Inspektora Ochrony Danych (outsourcing IOD).
- Audyt RODO, analiza ryzyka i testy bezpieczeństwa.
- Projektowanie i wdrażanie środków technicznych i organizacyjnych.
- Przygotowanie i egzekwowanie umów powierzenia i podpowierzenia.
- Procedury reagowania na incydenty i komunikacja z UODO/osobami, których dane dotyczą.
- Szkolenia dla kadry i pracowników.
Skontaktuj się z nami – doradzimy, jak wdrożyć skuteczne zabezpieczenia i uniknąć kar RODO.
